“Të dashur prindër, lërini pallavrat këtë fillim shkolle por shikoni fëmijët në sy!”
“Nëse dëshirojmë të përmirësojmë padijen e nxënësve, duhet të rikthejmë në shoqëri dashurinë për librin dhe respektin për autorët. Vetëm duke i mësuar të rinjtë të vlerësojnë fuqinë e dijes dhe të leximit, mund të presim një ndryshim të qëndrueshëm. Alarmi është e gjithë shoqëria, jo librat!”
Nga Ina Dede
Në Shqipëri, situata e arsimit po përjeton një krizë të qartë, me nxënës që po dalin nga shkollat pa zotëruar aftësi bazë si shkrimi i dorës dhe njohja e alfabetit. Padija e nxënësve, është e lidhur ngushtë me një qëndrim gjithnjë në rritje të shoqërisë shqiptare ndaj librit dhe dijes në përgjithësi. Mungesa e respektit për librin dhe autorin është një simptomë e një problemi më të thellë kulturor, ku vlerat e dijes dhe arsimimit kanë filluar të zëvendësohen nga përparësi të tjera, shpeshherë sipërfaqësore.
Në shoqërinë tonë, përqendrimi në teknologji, argëtimi i shpejtë dhe kultura e mediave sociale ka bërë që libri të duket i vjetruar dhe pa interes. Kjo e ka zbehur rëndësinë e leximit si një mjet për zgjerimin e horizonteve dhe zhvillimin e mendimit kritik. Si rezultat, të rinjtë shfaqin një moskokëçarje të thellë ndaj leximit dhe, rrjedhimisht, ndaj aftësive që lidhen me të – siç janë shkrimi, komunikimi i qartë dhe aftësia për të kuptuar strukturat e gjuhës.
Nëse nxënësit nuk kanë një lidhje emocionale ose intelektuale me librin, atëherë nuk e shohin si të nevojshme të investojnë kohë për të përmirësuar aftësitë e tyre gjuhësore. Më keq akoma, shpeshherë kjo ndjesi e distancimit nga libri ushqehet edhe nga mungesa e njohjes dhe respektit për autorët vendas dhe të huaj. Libri, si produkt i dijes dhe i shpirtit krijues, nuk gëzon më vlerësimin që kishte dikur në kulturën shqiptare. Ky qëndrim ushqen një mosrespekt për dijen dhe përpjekjet intelektuale, që përfundimisht ndikon edhe në motivimin për të mësuar.
Urrejtja e heshtur ndaj librit dhe autorit lidhet me perceptimin e tij si një gjë elitare apo të pavlerë në realitetin modern. Nxënësit nuk e shohin më leximin si një mundësi për të mësuar dhe për të evoluar mendërisht, por si një barrë të imponuar nga sistemi arsimor.
Në këtë mënyrë, mungesa e lidhjes me librin dhe shpërfillja e dijes në përgjithësi, krijon një cikël vicioz: nxënësit nuk shohin vlerë në përvetësimin e aftësive gjuhësore dhe kulturore, gjë që çon në dobësimin e mëtejshëm të këtyre aftësive dhe në një indiferencë gjithnjë e më të madhe ndaj shkrimtarëve dhe mendimtarëve që mund të ofrojnë udhëzim dhe frymëzim. Kjo është një shenjë e një krize më të gjerë kulturore, ku vlera e dijes dhe librave po zëvendësohet nga përmbajtje e shpejtë, sipërfaqësore dhe e paqëndrueshme.
Nëse dëshirojmë të përmirësojmë padijen e nxënësve, duhet të rikthejmë në shoqëri dashurinë për librin dhe respektin për autorët. Vetëm duke i mësuar të rinjtë të vlerësojnë fuqinë e dijes dhe të leximit, mund të presim një ndryshim të qëndrueshëm në cilësinë e arsimit dhe të aftësive të tyre.
E pra, sot alarmi jemi ne, e gjithë shoqëria, jo librat!!
Portali Shkollor
