Mustafa Hoti drejtor i shkollë së mesme “Ukshin Hoti” në Krushë të Madhe
Në vend të një URIMI për festën e mësuesit, disa pika në ndihmë të shkollës, mësuesëve, prindërve!
Lufta dhe temat e vështira duhen diskutuar në shkollë, por me kujdes e qartësi!
• Konflikti i dhunshëm në Ukrainë po trazon edhe botën e fëmijëve. Shumë prej tyre janë njohur me pasojat e kësaj lufte nga rrjetet sociale, televizori, ose nga diskutimet e prindërve. Ndërsa në shkollë, kjo temë trajtohet vetëm në mënyrë informale, por kush disa pika që mund të flasim në shkollë, në shtëpi apo ambiente sociale.
• Motivoni nxënësit të ndiejnë ndjenjën e lirisë së zgjedhjes, për mënyrën se si mund të bëjnë ndryshim ata vetë pasi në çdo moshë do të ndiejnë një ndjenjë më të madhe shprese nëse mendojnë se mund të bëjnë diçka për të ndihmuar të tjerët.
• Shpjegoni pse është e rëndësishme t’i kushtoni vëmendje asaj që po ndodh në pjesë të tjera të botës, për të qenë një qytetar i informuar, njeriu duhet të jetë i arsimuar globalisht. Njeriu duhet të kuptojë pse bota ka rëndësi, si funksionon, si ndikon politika e jashtme në botë.
• Parashtroni pyetje me objekt politikën nderkombëtare, përse kanë rëndësi çështjet ndërkombëtare, qoftë në parim apo në mënyrë specifike, mund të vazhdoni: Cilat janë opsionet? Cilat janë mjetet e mundshme? Cilat duhet të jenë prioritetet tona? Çfarë kostosh duhet të jemi të gatshëm të paguajmë?
• Një pikënisje e mirë është të pyesni nxënësit se çfarë di dhe si ndihet. Disa nxënës mund të dinë pak për atë që po ndodh dhe të mos jenë të interesuar të flasin për të, por të tjerët mund të shqetësohen në heshtje. Me nxënës më të vegjël, vizatimi, tregimet dhe aktivitetet e tjera mund të ndihmojnë për të hapur një diskutim, qoftë dhe për situatën sot në Europë.
• Nxënësit mund t’i zbulojnë lajmet në shumë mënyra, prandaj është e rëndësishme të kontrolloni se çfarë po shohin dhe dëgjojnë. Është një mundësi për t’i siguruar ata dhe për të korrigjuar potencialisht çdo informacion të pasaktë që mund të kenë hasur në internet, në TV, në shkollë ose nga miqtë.
• Është e rëndësishme të mos minimizoni ose të mos i hidhni poshtë shqetësimet e tyre. Nëse ata bëjnë një pyetje që mund t’ju duket ekstreme, si “A do të vdesim të gjithë?”, sigurojini ata që nuk do të ndodhë, por gjithashtu përpiquni të zbuloni se çfarë kanë dëgjuar dhe pse janë të shqetësuar për këtë. Nëse mund të kuptoni se nga vjen shqetësimi, ka më shumë mundësi të jeni në gjendje t’i qetësoni ata.
• Sigurohuni që t’i pranoni ndjenjat e tyre dhe t’i siguroni ata se çdo gjë që ata ndjejnë është e natyrshme. Tregoni atyre se po dëgjoni duke i kushtuar vëmendjen tuaj të plotë dhe kujtojuni se mund të flasin me ju ose me një të rritur tjetër të besuar sa herë që të duan.
• Me aq sa mundeni, sigurojini nxënësit tuaj se janë të sigurt nga çdo rrezik. Kujtojuni atyre se shumë njerëz po punojnë shumë në mbarë botën për të ndalur konfliktin dhe për të gjetur paqen.
• Është e rëndësishme që nxënësit të dinë se njerëzit po e ndihmojnë njëri-tjetrin me akte guximi dhe dashamirësie. Gjejmë histori pozitive, si p.sh. përgjigjen e parë, që ndihmojnë njerëzit, ose të rinjtë që bëjnë thirrje për paqe, për soldaritet e humanizëm
• Shihni nëse nxënësit tuaj dëshirojnë të marrin pjesë në marrjen e veprimeve pozitive. Ndoshta ata mund të vizatojnë një poster ose të shkruajnë një poezi për paqen, ose ndoshta ju mund të merrni pjesë në një mbledhje fondesh lokale ose të bashkoheni në një peticion. Ndjenja për të bërë diçka, sado e vogël qoftë, shpesh mund të sjellë rehati të madhe.
• Ndërsa lajmet për konfliktin vazhdojnë, ju duhet të vazhdoni të kontrolloni për të parë se si po ecin. si ndihen ata? A kanë ndonjë pyetje të re apo gjëra për të cilat do të dëshironin të flisnin me ju?
• Ne bashkëpunim me prindërit nëse nxënësi/fëmija juaj duket i shqetësuar për atë që po ndodh, mbani një sy për çdo ndryshim në mënyrën se si sillet ose ndihet, të tilla si dhimbje barku, dhimbje koke, makthe ose vështirësi për të fjetur.
• Nxënësit kanë reagime të ndryshme ndaj ngjarjeve të padëshiruara dhe disa shenja shqetësimi mund të mos jenë aq të dukshme. Fëmijët më të vegjël mund të bëhen më kuriozë se zakonisht, ndërsa adoleshentët mund të shfaqin pikëllim ose zemërim të fortë. Shumë nga këto reagime zgjasin vetëm për një kohë të shkurtër dhe janë reagime normale ndaj ngjarjeve stresuese. Nëse këto reagime zgjasin për një periudhë të gjatë kohore, fëmija juaj mund të ketë nevojë për mbështetje të specializuar, psikolog etj.
• Kini kujdes se sa të ekspozuar janë nxënësit tuaj ndaj lajmeve, ndërkohë që ato janë plot me tituj alarmues dhe imazhe shqetësuese. Merrni parasysh të fikni lajmet rreth fëmijëve më të vegjël. Me nxënës më të rritur, mund ta përdorni si një mundësi për të diskutuar se sa kohë shpenzojnë duke konsumuar lajme dhe cilat burime lajmesh u besojnë.
*Shkrim i dërguar për Albanian Education
