“Biri im! Të lutem shko ha pak ushqim, nuk ke ngrënë asgjë prej dy ditësh”, i tha një nënë e pafuqishme të birit.
“Shiko nënë! Kisha kërkuar një biçikletë kur të fillonin pushimet dhe babi më premtoi se do të më blinte pasi të mbaronin provimet. Sot është provimi im i fundit, thuaj motrës që sapo të dalësh nga salla e provimit, të jesh atje me paratë me vete.
Unë do t’i blej biçikletën e vjetër shokut tim dhe nëse ajo nuk vjen me paratë sot, nuk do të kthehem në shtëpi.” – u përgjigj i biri me zemërim.
(Në një shtëpi të varfër, kokëfortësia e djalit dhe pafuqia e nënës përplaseshin ballë për ballë.)
“Biri im! babai yt ishte gati të blinte një biçikletë për ty, por aksidenti ndodhi muajin e kaluar…”, tha nëna
Por përpara se nëna e tij të mund të thoshte diçka tjetër, djali tha: “Unë nuk dua të di asgjë. Dua një biçikletë!!!”
(Pasi tha këto fjalë, ky djalë e la nënën e tij në mes të varfërisë dhe pafuqisë dhe u largua nga shtëpia.)
Ishte provimi i vitit të fundit për nxënësit e shkollave të mesme. Në shkollë, një mësues organizonte një provim unik për të gjithë nxënësit. Asnjë student nuk do ta humbiste atë provim. Pas përfundimit të kohës së provimit kryesor, të gjithë studentët u thirrën për provim shtesë.
Tema e këtij viti ishte ROLI IM NË FAMILJE
Mohan mbërriti dhe u ul në sallën e provimit. Por e vetmja gjë që ai po mendonte ishte biçikleta…
Fletët e provimeve iu shpërndanë të gjithëve. Fleta e provimit kishte 10 pyetje dhe çdo student kishte 1 orë kohë për të gjetur përgjigjet.
Mohan filloi të lexonte fletën me pyetje…
Pyetja 1. Sa orë punon në shtëpinë tuaj babai, nëna, motra, vëllai dhe ju? Përgjigjuni në detaje.
(Mohan filloi menjëherë të shkruante përgjigje)
Përgjigje. Babai dorëzon postën me triçikël dhe ai niset në gjashtë të mëngjesit me mjetin e tij dhe kthehet në nëntë të natës. Pra, ai punon rreth 15 orë.
Mami zgjohet në 4 të mëngjesit dhe përgatit vaktin e drekës për të gjithë, pastaj bën të gjitha punët e shtëpisë. Ajo bën disa punë qepëse pasdite për të fituar para dhe fle vetëm pasi të gjithë të tjerët të kenë fjetur në shtëpi. Pra, ajo punon rreth 16 orë në ditë.
Motra ime e madhe shkon në kolazh në mëngjes dhe më pas bën një punë me kohë të pjesshme nga ora 4 deri në 8 dhe natën ndihmon mamin me punët e saj. Pra, rreth 12-13 orë.
Zgjohem në 6 të mëngjesit dhe shkoj në shkollë. Pasdite kthehem në shtëpi dhe ha ushqim. Në mbrëmje shkoj të shëtis me miqtë dhe studioj deri në 11 të natës. Pra rreth 10 orë.
(Kjo e bindi Mohanin se ai kishte kohën më të vogël të punës nga të gjithë në shtëpinë e tij.)
Pyetja 2. Sa janë të ardhurat totale mujore të familjes suaj?
Përgjigje. Të ardhurat e babait janë rreth dhjetë mijë rupi. Duke shtuar të ardhurat e nënës dhe motrës, të ardhurat totale janë rreth pesëmbëdhjetë mijë.
Pyetja 3. Plani i rimbushjes së celularit, emërtoni tre nga shfaqjet tuaja të preferuara, adresën e sallës së kinemasë në qytet dhe emrin e filmit që po shfaqet aktualisht.
Për shkak se Mohan i dinte të gjitha këto, ai mundi t’i përgjigjej në 2 minuta.
Pyetja 4. Sa është kostoja aktuale e 1 kg patate dhe 1 kg qepë? Sa kushton 1 kg grurë, oriz dhe vaj? Nga e merrni miellin, shkruani adresën nga e bleni atë.
Mohan nuk e dinte përgjigjen për këtë pyetje.
(Ai e kuptoi se nuk kishte as më të voglin njohuri për gjërat e nevojave tona të përditshme. Sa herë që nëna e tij i kërkonte të sillte ndonjë gjë, ai refuzonte. Gjithmonë ishte larguar nga marrja e ndonjë përgjegjësie për punët e shtëpisë.)
Pyetja 5. A grindeni apo jeni zemëruar ndonjëherë për ushqimin në shtëpinë tuaj?
Përgjigje. Po, mua nuk më pëlqen asnjë perime përveç patateve. Nëse mami gatuan ndonjë perime tjetër, atëherë unë nuk ha ushqim dhe ndodh debati.
(Sapo e shkroi këtë, Mohanit iu kujtua se ngrënia e patateve i shkakton problem nënës së tij dhe i dhemb stomaku. Ajo gjithmonë vendoste një lugë të madhe plot me farëra në perime.
Një ditë, ai hëngri aksidentalisht perime që e ëma e kishte mbajtur për vete, por sapo e futi atë perime në gojë, e pështynte sepse nuk kishte shije të mirë.
Dhe kur e pyeti nënën e tij për këtë, motra e tij tha se të ardhurat e shtëpisë së tyre nuk janë aq të mira sa të gatuajnë dy perime në të njëjtën kohë. Çfarë mund të bënte nëna, për shkak të kokëfortësisë së tij?
Pyetja 6. Shkruani për kërkesën e fundit që keni bërë në shtëpinë tuaj.
Përgjigje. Kërkova një biçikletë para se të fillonin pushimet dhe babai më premtoi se do të ma jepte në përfundim të provimeve, por 2 ditë më parë kur e pyeta, babi nuk m’u përgjigj.
Nëna shpjegoi se nuk kanë para në shtëpi. Nuk kam ngrënë ushqim në shtëpi për 2 ditë dhe u thashë që nuk do të ha ushqim derisa të marr biçikletën. Dhe unë u thashë atyre se nuk do të kthehem në shtëpi sot, nëse nuk marr biçikletën time.
Pyetja 7. Çfarë bëni me paratë e xhepit që merrni nga prindërit tuaj? Si i shpenzoni ju bashkë me vellëzërit apo motrat tuaja?
Përgjigje. Babai më jep 200 rupi në muaj. E shpenzoj për gjërat që dua ose e shpenzoj me miqtë. Babai gjithashtu i jep 200 rupi motrës sime edhe kur ajo fiton vetë. Ajo kursen paratë e saj. Ajo është një koprrace ashtu si babai im.
Pyetja 8. A e kuptoni se cili është roli juaj në familjen tuaj?
(Mohan e kishte të vështirë të përgjigjej, por megjithatë ai shkroi)
Përgjigje. Qëndrimi i lidhur me familjen, trajtimi i mirë i njëri-tjetrit dhe ndihmesa, duke përmbushur përgjegjësinë time.
(Sapo Mohan shkroi këtë, një zë i foli nga brenda – A po e përmbushni siç duhet rolin tuaj? dhe pikërisht atëherë Mohan kuptoi përgjigjen e vërtetë që ishte – Jo aspak)
Pyetja 9. A janë prindërit tuaj të kënaqur me rezultatin tuaj? A këmbëngulin për të marrë rezultat të mirë apo ju qortojnë?
(Sytë e Mohanit u mbushën me lot, pasi ai e kishte kuptuar rolin e tij ndaj familjes së tij)
Përgjigje. Unë kurrë nuk kam qenë në gjendje të jap rezultate të kënaqshme për prindërit e mi deri më sot. E kam thyer shumë herë premtimin për rezultate të mira, por nuk më qortuan aq ashpër sa ç’e meritoja. Ndonjëherë më qortonin pak. Edhe pasi nuk kam marrë rezultatin e pritur, mora të njëjtën dashuri dhe vetëm dashuri.
Pyetja 10. Si do ta ndihmoni familjen tuaj gjatë pushimeve që të luani një rol efektiv në jetën familjare?
Përpara se stilolapsi i Mohanit të lëvizte si përgjigje, lotët filluan t’i rrjedhin nga sytë dhe para se të shkruante përgjigjen, lapsi ndaloi. Duke mbajtur fytyrën poshtë, ai filloi të qante. E mori sërish stilolapsin, edhe atëherë nuk mundi të shkruante asgjë.
Ai e dorëzoi letrën duke e lënë pyetjen e dhjetë pa përgjigje.
Kur doli nga klasa, pa motrën e tij duke e pritur në portën e shkollës. Ai vrapoi drejt saj.
Sapo ai qëndroi para saj, ajo i dha para duke thënë: “Vëlla! merrni këto tetë mijë rupi. Nëna tha që nuk do të kthehesh në shtëpi nëse nuk e merr biçikletën sot.”
Mohan pyeti: “Nga i morët këto para?”
Motra u përgjigj: “I kërkova punëdhënësit tim paradhënie. Mami gjithashtu mori hua disa para nga vendi ku punon dhe unë i hoqa të gjitha paratë që kisha kursyer. Në këtë mënyrë ne mundëm të organizonim para për biçikletën tënde.”
Sytë e Mohanit ishin fiksuar te paratë.
Duke parë këtë, motra e tij tha: “Babi duhet të punojë edhe pas aksidentit. Lëndimi i tij nuk është shëruar deri më tani, por megjithatë ai punon për të përmbushur premtimin që të ka bërë. Dje ai ishte aq i trishtuar sa nuk do të ishte në gjendje të përmbushte premtimin që kishte bërë.”
Duke thënë këtë, motra e tij u nis për në shtëpi.
Në të njëjtën kohë, shoku i tij erdhi me biçikletë dhe tha: “Mohan, këtu është biçikleta. Vetëm për ty po e shes për 8 mijë rupi, për dikë tjetër do ta shisja për 12 mijë rupi.”
Mohan po shikonte biçikletën dhe pas pak tha: “Mik, ti mund t’i japësh biçikletën tënde atij personi që mund të japë 12 mijë rupi. Nuk isha në gjendje të organizoja para për të. Nuk mund ta blej.”
Pas kësaj, Mohan shkoi drejt e në kabinën e autobusit të shkollës.
Duke e parë, shoferi e pyeti: “Si ishte provimi?”
Mohan u përgjigj me sy të përlotur: “Zotëri, nuk ishte thjesht një provim, por një udhëzues për jetën time, kam lënë një pyetje pa përgjigje. Nuk do ta shkruaj, por do ta bëj duke përmbushur përgjegjësinë e jetës sime.”
Sapo arriti në shtëpi, ku familja e tij mezi kërkonte të kthehej, nëna e tij e pyeti: “Ku e ke biçikletën?”
Mohan i dorëzoi paratë motrës së tij dhe tha: “Nuk dua më biçikletë”.
Ai shkoi te babai i tij dhe i tha: “Baba, që sot e tutje do të ngas mjetin tënd- dhe do të të ndihmoj me punën tënde. Ti pusho dhe jepi kohë lëndimit tënd të shërohet.”
Pastaj ai shikoi nënën e tij dhe tha: “Pse nuk gatuan perime sipas dëshirës tënde. Të gjithë do ta hamë perime sot.”
Duke parë ndryshimin në natyrën e Mohanit, nëna e tij e përqafoi dhe i tha: “Sot do të bëj perimet tuaja të preferuara”.
Mohan u përgjigj: “Jo. Nëna tani e kuptoj rolin tim në familje. Unë do të ha çfarëdo që të bëni tani e tutje. Unë do t’ju ndihmoj edhe me punët e shtëpisë.”
/shkolla e jetes/