MËNYRA E PARË: ZOTËRONI KLASËN
1. Jini shembull për nxënësit
Duhet të keni gjithmonë parasysh se jeni ju mësuesja. Është e rëndësishme që jut ë jeni një lloj superheroi për sytë e fëmijëve. Kini parasysh se ata ju admirojnë, ndaj do të mundohen gjithmonë t’ju vlerësojnë. Nëse jeni e pasjellshme apo e patakt, nxënësit do të marrin një model sjelljeje të pavend. Është thelbësore që nxënësit të shohin te ju një njeri të cilit t’i besojnë, në mënyrë që ta lënë veten të udhëhiqen prej jush, të ndihen të sigurt në besimin që ju japin. Nxënësit, në të gjitha moshat, kanë nevojë për dikë ku të mbështeten, për dikë që ta admirojnë dhe ku të besojnë pa mëdyshje.
2. Përcaktoni pasojat
Zgjidhni pasoja preçize për ata që thyejnë rregullat. Përcaktoni se çfarë do të bëni në raste të tilla dhe përdorini atëherë kur duhet. Pasojat duhet të ndjekin një procedurë pasi të keni bërë një paralajmërim joverbal (një shikim i thjeshtë) dhe më pas një lajmërim verbal (kërkojini nxënësit me mirësjellje të mos bisedojë pasi po shpërqendron vëmendjen e të tjerëve). Nëse ky është një veprim pa rezultat vini në veprim një dënim. Jeni ju që do të zgjidhni llojin e dënimit, duke respektuar rregullat dhe programin e shkollës. Mund t’i kërkoni të sjellë prindin të nesërmen, apo t’i shkruani në fletoren e detyrave ankesën tuaj, në mënyrë që prindërit ta lexojnë.
3. Tregoni dhembshuri
Mësuesit e mirë ndërtojnë marrëdhënie solide me nxënësit dhe e shfaqin se kujdesen për ta. Ata janë të sjellshëm, të kujdesshëm, i dëgjojnë fëmijët për problemet që mund të kenë. Jini e gatshme të qëndroni në shkollë përtej orarit të mësimeve për t’i ndihmuar nxënësit apo merrni pjesë në aktivitete të ndryshme jashtëshkollore bashkë me nxënësit. Do të shihni se ata do të mësojnë më shumë në mënyrë që të mos ju zhgënjejnë.
4. Përcaktoni rregullat bazë
Duhet të përcaktoni nga tri deri në pesë rregulla për të cilat nxënësit duhet të jenë në dijeni. Bëhet fjalë për rregulla që, nëse thyhen, janë subjekt i pasojave për të cilat folëm më sipër. Lejojini nxënësve t’ua sugjerojnë ato rregulla: organizoni një bashkëbisedim dhe mbani shënim idetë e tyre. Ky veprim do t’i bëjë nxënësit të kuptojnë që ju i dëgjoni dhe ju intereson mendimi dhe kontributi i tyre dhe njëkohësisht do të vendosni baza të cilave ata duhet t’u qëndrojnë besnikë, pasi janë nxënësit vetë që i kanë vendosur ato rregullave. Veproni si mediator për të garantuar që rregullat e caktuara janë të duhurat. Disa norma mund të jenë, për shëmbull, të mos bisedojnë me njëri-tjetrin ndërkohë që mësuesja flet, ta respektojnë shokun dhe t’i përfundojnë detyrat e shtëpisë apo të klasës.
MËNYRA E DYTË: PËRGATITUNI PËR MËSIMIN QË DO ZHVILLONI NË KLASË
1. Vendosni një objektiv
Kur përgatisni një mësim, pjesë thelbësore është objektivi që doni të arrini. Çfarë dëshiron që nxënësit të marrin nga mësimi? Nëse objektivi juaj është i vlefshëm, i rëndësishëm dhe pasqyron me të vërtetë atë çka dëshiron që nxënësit të mësojnë, do të jetë shumë i dukshëm gjatë zhvillimit të orës së mësimit.
2. Planifikojeni mirë mësimin
Çdo mësim duhet të jetë i ndarë në tri pjesë të thjeshta, të cilat duhet të pasqyrojnë objektivin tuaj.
• Pjesa e parë duhet të jetë ‘mësimi i drejtpërdrejtë’, në të cilin duhet të shpjegoni diçka të re në klasë (sigurisht duke lejuar edhe pyetje apo komente të nxënësve, të cilat mund edhe t’ju bezdisnin).
• Kushtojini pjesën e dytë të mësimit diçkaje që të përfshijë punën në grup, ku nxënësit mund të punojnë me ata që preferojnë. Nga fundi i kësaj pjese mund të hapni një diskutim ku grupet e nxënësve të shprehin përfundimet/opinionet dhe ju mund të jepni vlerësimin tuaj në bazë të pjesëmarrjes.
• Pjesa e fundit e çdo mësimi duhet të jetë ajo ku nxënësit të kthehen në vendin e tyre dhe të punojnë në heshtje për përfundimin e detyrës së fundit, siç mund të jetë përgjigjja e pyetjeve që mund të shkruani në tabelë, apo të bëjnë një përmbledhje të asaj çka kanë mësuar në klasë. Nxënësit duhet të flasin vetëm me ju (nëse kanë ndonjë pyetje për kryerjen e detyrës) apo me shokun që është ulur pranë tyre. Kjo është pjesa përmbyllëse e mësimit, ku nxënësit kanë mundësinë të punojnë vetëm me detyrën e dhënë dhe ta kuptojnë atë.
3. Caktoni detyra që përvetësojnë mësimin
Në vend që të caktoni detyra të ndryshme çdo ditë, është më e udhës të caktoni një apo dy detyra të rëndësishme të hënën dhe më pas t’i merrni për t’i parë të premten. Detyrat që do të jepni duhet të kenë në fokus përgatitjen e mësimeve që keni shpjeguar gjatë javës. Në këtë mënyrë do të kuptoni se sa kanë përvetësuar nxënësit.
4. Pyetini nxënësit
Mund të programoni pyetjen e nxënësve çdo të premte, duke u bërë një provim me shkrim, në mënyrë që të vlerësoni nëse ata e kanë kuptuar dhe përvetësuar mirë kapitullin që keni shpjeguar gjatë javës. Mund të gjykoni nëse i keni mësuar mirë nxënësit tuaj nga rezultatet e shumicës së nxënësve.
KËSHILLA
• Asnjëherë nuk është tepër vonë për të filluar të vini në praktikë këto këshilla dhe ide.
• Mundohuni të përgatisni çdo mësim të paktën një apo dy javë përpara.
• Të përballoni dhe zotëroni nxënësit dhe qetësinë në klasë është një nga aftësitë më të rëndësishme të një mësuesi
• Vlerësimi juaj (për shembull mbi vlerësimin e provimeve) duhet të bazohen vetëm në objektivin fillestar. Mundohuni të vlerësoni sa më mirë nxënësit që i kanë përmbushur objektivat që keni caktuar kur jeni përgatitur për shpjegimin e mësimit.
• Është e rëndësishme t’ia përsërisni sërish vetes: kur përgatisni një mësim, elementi më i rëndësishëm është objektivi që doni të arrini. Pjesët e tjera të mësimit (shpjegimi, puna në grup dhe detyra individuale) fshehin apo variojnë nga objektivi që i keni caktuar vetes.
• Duhet të përdorni një sistem për të pyetur nxënësit, për të verifikuar nëse kanë kuptuar. Nëse përgjigjja e tyre është shumë e thjeshtë pyetini sërish për të marrë një përgjigje më të detajuar. Pyetini ata ‘përse’ apo ‘si’. Kjo do të përmirësojë edhe më tej nxënësit.
• Është thelbësore të ruani distancën e duhur me nxënësit, mbi të gjitha gjatë dy javëve të para të shkollës. Nëse nuk arrini të ruani një distancë profesionale, është sepse JU keni nevojë të krijoni me ta një marrëdhënie në nivel më të afërt. Është detyra juaj ta pranoni këtë problem dhe të përballeni me të.
