E premte, 20 Shtator, 2024

Histori: Çfarë ka ndodhur më 2 shkurt?

- Advertisement1-

1625 – Kolonë holandezë vendosen në skajin jugor të ishullit Manhaten dhe e quajnë banimin Nju Amsterdam. Britanikët, më 1635, i dhanë komunitetit emrin Nju Jork.

1709 – Marinari britanik Alexander Selkirk shpëtohet pasi kishte jetuar në një ishull të pabanuar për 5 vjet; historia e tij frymëzon shkrimtarin Daniel Defoe për romanin “Robinson Crusoe”.

- Advertisement -

1848 – Anija me emigrantët e parë kinezë në bord ankorohet në San Francisko, Kaliforni.
1848 – Nënshkruhet Traktati i Guadalupe Hidalgo që përfundon Luftën meksikane; SHBA fiton Teksasin, Kaliforninë, Nju Meksikën dhe Arizonën duke i paguar Meksikës 15 milionë dollarë.

1863 – Samuel Clemens bëhet Mark Twain. Për plotësuar të ardhurat e tij , Clemens filloi të shkruante skica humoristike për një gazetë në Kansas. Paga e tij ishte 25 dollarë në javë dhe filloi t’i nënshkruante artikujt me pseudonim Mark Twain, që në gjuhën e lundruesve në lumin Misisipi, do të thotë “dy pashë thellësi.”

1922 – Botohet në Paris novela “Ulysses” nga James Joyce. Libri ri-tregon “Odisenë” e Homerit përmbledhur në një ditë – 16 qershor

1904 – në Dublin, duke e vendosur heroin homerik nën figurën e pazakontë të Leopold Blumit, një i moshuar, tregtar, i cili nxiton gjithë ditën për t’ u kthyer në mbrëmje vonë në shtëpi i lodhur e i dërmuar.

Megjithëse Blum duket njeri i zakonshëm, ai del si figurë heroike me mirëkuptim, bujari, dashuri, harresë (falje) që tregon ndaj çdo njeriu që ndesh. Në këto vepra që kalojnë pa u vënë re, Blum praktikon heroizmin e përditshëm që konsiderohet ndoshta heroizmi i vetëm i mundshëm në kohët moderne. Dhe pavarësisht faktit se gjithmonë ndjehej i huaj – Bloom ishte hebre në Irlandën me shumicë katolike – ai mbetet optimist dhe e shpërfill pasigurinë nga të qenit pakicë. “Ulysses”, shkruar gjate një periudhe nga 1914 – 1921, përbën udhëtim të vështirë edhe për lexuesin, veçanërisht në kapitullin e fundit ku autori sjell mendimet e gruas së Leopoldit, Molli, monologun e saj pa zë.

Kritikët thonë se në këtë kapitull që përbëhet nga 8 fraza të stërgjatura pa pika pa prejse pa pikë pyetje e çuditëse, Xhejms Xhojs tregon kulmin e lirizmit të tij veçanërisht në rrjeshat e fundit, ku Molli riafirmon dashurinë për Blumin pavarësisht pabesisë së saj: “dhe pastaj e pyeta me sy për të kërkuar përsëri po dhe ai me sy më pyeti nëse dua po dhe unë hodha rreth tij krahët e mia që e tërhoqën poshtë për mua kështu ai mund të ndjejë aromën në gjoksin tim të gjitha thonin po edhe zemra e tij duke rrahur si e çmendur edhe unë thashë po unë dua Po.” Për rrjeshta të tillë imazhesh kryesisht indireke seksuale, “Ulyses” u ndalua për 12 vjet në Shtetet e Bashkuara. Në Britani, “Ulysses” (një nga kryeveprat e letërsisë angleze të shekullit XX) u botua vetëm më 1930, 8 vjet pas botimit të parë në Paris.

- Advertisement -rrrrrrr

1943 – Divizioni VI gjerman dorëzohet në Stalingrad, duke shënuar pikë kthesën e Luftës së Dytë Botërore. Beteja e Stalingradit kishte marrë fund që para dy ditësh. Trupat gjermane kishin mbijetuar duke ngrënë kuajt e divizionit të kavalerisë rumune, ndërsa gjenerali von Paulus dy herë kishte kundërshtuar kushtet e dorëzimit.

Ndërsa van Paulus po bëhej gati të dorëzohej, Hitleri e urdhëroi që të vazhdonte luftimet, dhe për ta inkurajuar i dha gradën Marshall. Deri atëhere asnjë gjerman me gradën Marshall nuk ishte dorëzuar, por von Paulus nuk mund të qëndronte më. Rreth 90 mijë ushtarë gjermane iu dorëzuan trupave sovjetike – Prej tyre vetëm 5 mijë mundën të mbijetonin deri në fund të luftës.

1945 – Ndodh arratisja e parë dhe e vetme nga kampi nazist i përqendrimit në Mauthausen, kur natën e 2 shkurtit, 500 robër sovjetikë të luftës marrin guximin të kalojnë telat.

1970 – Vdiq filozofi britanik Bertrand Russell, 97 vjeç, fitues i çmimit Nobel për letërsi, aktivist kundër luftës, shkoi në burg për pacifizmin e tij gjatë Luftës së Parë Botërore, bëri fushatë kundër Adolf Hitlerit, kritikoi totalitarizmit stalinist, sulmoi përfshirjen e Shteteve të Bashkuara në Luftën e Vietnamit, dhe ishte përkrahës i hapur i çarmatimit bërthamor.

Në vitin 1950 Russell u nderua me Çmimin Nobel në Letërsi “për shkrimet e tij të ndryshme dhe të rëndësishme ku ai mbron idealet njerezore dhe lirinë e të menduarit”. Në vitin 1962 Russell luajti një rol publik në krizën e raketave kubane: në një shkëmbim telegramesh me udhëheqësin sovjetik Nikita Hrushov, Hrushovi e siguroi atë se qeveria sovjetike nuk do të tregohej e pamatur. Russell i shkroi edhe presidentit John F. Kennedy, disa thonë se letra iu kthye e pahapur. Pas vrasjes së Kenedit me atentat, Russell e barazoi rastin e Osvaldit me çështjen Dreyfus të fund-shekullit të 19-të në Francë, ku shteti gabimisht dënoi një të pafajshëm.

Russell gjithashtu kritikoi shtypin amerikan për mos publikimi e zërave kritikë ndaj versionit zyrtar të vrasjes.

1980 – FBI shpall hollësitë e operacionit Abscam, që kishte në shënjestër 31 zyrtarë publikë dhe të zgjedhur që ishin hetuar për marrje ryshfetesh kundrejt favoreve politike.

Share

Të fundit

Të tjera nga kategoria

Detyrë: Sa është 3+3×3-3+3=?

Sa është: 3+3×3-3+3=? a) 3 b) 6 c) 12 d) 18 https://www.youtube.com/shorts/erpiZkIhvXg?app=desktop

S’ka lidhje sa të dobët jeni në matematikë, këto truqe do t’ju bëjnë më të mirin në këtë lëndë

Shumëzimi me 11 Pavarësisht se sa i gjatë është numri, atë shumë lehtë mund ta...

Fjala me tre shkronja që ka 645 kuptime

Ka fjalë komplekse, fjalë me kuptim të ndërlikuar dhe fjalë që thjesht tregojnë qartë...

Detyrë logjike: Këtu nuk mungon numri 6, gjejeni se çfarë

Për të zgjidhur këtë detyrë logjike nuk janë të nevojshme njohuritë në matematikë. Gjithsesi, është...